Τα χωριά Τσερνέσι και Μακρίνο, πού αναγράφονται στο κατάστιχο του 1564 ως Çernis και Makarino αντίστοιχα, δέχονται τους μετανάστες των χωριών Πετρίτσας και Κουκουρούτσης. Αν και ο Λαμπρίδης δεν σημειώνει τα αίτια της ερήμωσής τους, για το δεύτερο χωριό μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι εξαφανίστηκε πριν από το 1731. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ο ηγούμενος ή ένας από τους μοναχούς της Μονής του Αγίου Νικολάου Σκαμνελίου που καταχωρεί τις αφιερώσεις πού δέχεται το μοναστήρι αυτό από τους κατοίκους των Ζαγοροχωρίων, και όχι μόνο αυτών, σημειώνει, δίπλα από το χωριό Κουκουρουτζό, το σημείο του σταυρού.
Γεφύρι στη νότια πλευρά του Ελατοχωρίου
Συμπερασματικά μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι σε διάστημα δύο αιώνων (16ος-17ος) στην περιοχή του Ζαγορίου ερημώθηκαν 52 μεγάλοι και μικροί οικισμοί για άγνωστη, τις περισσότερες φορές, αιτία.
Στις περιπτώσεις εκείνες, όπου αναφέρονται οι λόγοι ερήμωσής τους, παρατηρούμε ότι αυτοί είναι «κλασικοί» και κοινοί με αυτούς πού προξένησαν πληθυσμιακές μετατοπίσεις, όχι μόνο στον ευρύτερο Ελλαδικό χώρο, αλλά και στο Βαλκανικό. Μόνο σε μια περίπτωση η εξαφάνιση ενός χωριού και η μετανάστευση των κατοίκων του δεν έχει σχέση με τους πολέμους, τις επιδημίες και το κλίμα. Πρόκειται για το χωριό Παληοχώρι, που κατά τον Λαμπρίδη βρισκόταν σε μικρό οροπέδιο «3/4 περίπου της ώρας προς M. των Άνω Σουδενών», οι κάτοικοι του οποίου διασκορπίστηκαν, επειδή φόνευσαν τους σπαχήδες τους.
Στα μέσα λοιπόν του 18ου αιώνα το οικιστικό δίκτυο του Ζαγορίου απέκτησε την οριστική του μορφή πού διατηρεί μέχρι σήμερα. Τα 46 χωριά που αποτελούσαν τότε τη Ζαγορίσια ομοσπονδία ήταν:
Ι. Ανατολικό Ζαγόρι: Βωβούσα, Γρεβενίτι, Δόλιανη, Δραγάρι, Μακρίνο, Λάιστα, Λεσινίτσα, Ντομπρίνοβο, Ντρεστενίκο, Παλαιοχώρι Λάιστας, Τσερνέσι, Φλαμπουράρι.
ΙΙ. Κεντρικό Ζαγόρι: Βίτσα (Άνω και Κάτω), Βραδέτο, Δοβρά, Καβαλλάρι, Καλωτά, Καμνιά, Καπέσοβο, Κουκούλι, Λιασκοβέτσι, Λιγκιάδες, Μανασή, Μονοδέντρι, Μπάγια, Μπούλτση, Νεγάδες, Σκαμνέλι, Σιοποτσέλι, Στολοβό, Τσεπέλοβο, Τζοντήλα και Φραγκάδες.
ΙΙΙ. Δυτικό Ζαγόρι: Άγιος Μηνάς, Αρτσίστα, Αληζότ Τσιφλίκι, Βιτσικό, Μαυροβούνι, Μεσοβούνι, Πάπιγκο, Άνω Ραβένια, Κάτω Ραβένια, Επάνω Σουδενά, Κάτω Σουδενά και Τσερβάρι.
Κατά την εποχή της ακμής του Ζαγοριού οι Μηλιωτάδες ήταν τσιφλίκι του Καμπέρ Αγά. Εκεί κοντά βρίσκεται και το χάνι του και η ομώνυμη γέφυρα. Από αυτό το χάνι περνούσε ο μεγάλος δρόμος για το ''ντερβένι''. Εκεί ήταν τα σύνορα του Ζαγοριού επί Τουρκοκρατίας. Σε αυτό το σημείο βρίσκεται και η ιστορική βρύση (Ντουλόβρυση) του οριοφύλακα του Ζαγοριού Νικ. Ντούβλη.
Εκεί ενώνονται τα δυο ζαγορίσια ποτάμια, ο Ζαγορίτικος που έρχεται από τον Μανασσή και ο Βάρδας που έρχεται από το Ελατοχώρι.
Π Η Γ Η (κειμένου και φωτογραφίας):
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου