Η δουλειά είναι ένας εκβιασμός...

Μην κάνεις αυτό, μην κάνεις εκείνο, κάνε τούτο κάνε τ’ άλλο… Κι αν αυτό είναι ανεκτό όταν ζεις ανάμεσα σε καλούς ανθρώπους που έχουν μια αίσθηση της ελευθερίας, γίνεται κόλαση όταν ζεις ανάμεσα σε αυταρχικούς ανθρώπους που σου αρνούνται ακόμα και το δικαίωμα να ονειρεύεσαι την ελευθερία: να την πραγματοποιείς μες στη φαντασία σου. Οι νόμοι των απολυταρχικών έχουν πλεονέκτημα: μπορείς ν’ αντιδράσεις απέναντί τους, δίνοντας μάχη, πεθαίνοντας.

Οι νόμοι των καλών ανθρώπων, όμως, δεν σου προσφέρουν διαφυγή, επειδή σε πείθουν ότι είναι τίμιο να τους ακολουθείς. Σε οποιοδήποτε σύστημα κι αν ζεις, δεν μπορείς να εξεγερθείς ενάντια στο νόμο που ορίζει ότι νικάει πάντα ο πιο ισχυρός, ο πιο αυταρχικός, ο λιγότερο γενναιόδωρος. Και πολύ λιγότερο κόντρα στον νόμο που ορίζει ότι για να φα;, χρειάζεσαι χρήματα, για να κοιμηθείς, χρειάζεσαι χρήματα, για να ζεσταθείς τον χειμώνα, χρειάζεσαι χρήματα, ότι για να έχεις χρήματα, πρέπει να δουλέψεις. Θα σου πουν ένα σωρό ιστορίες για την αναγκαιότητα της εργασίας. Μην τις πιστέψεις ποτέ. Είναι ένα ακόμα ψέμα που επινοήθηκε για να βολέψει αυτούς που οργάνωσαν τον κόσμο. 

Η δουλειά είναι ένας εκβιασμός και παραμένει εκβιασμός, ακόμα κι όταν σ’ αρέσει. Δουλεύεις πάντα για κάποιον, ποτέ για τον εαυτό σου. Δουλεύεις πάντα με μόχθο, ποτέ με χαρά. Και ποτέ τη στιγμή που θα ήθελες. Ακόμα κι αν δεν εξαρτάσαι από κανέναν και καλλιεργείς ένα κομματάκι γης, πρέπει να τσαπίσεις όταν θέλουν ο ήλιος και η βροχή και οι εποχές. Ακόμα κι αν δεν υπακούς σε κανέναν και δουλειά σου είναι η τέχνη, δηλαδή η δημιουργία, η απελευθέρωση, πρέπει να υποκύπτεις στις απαιτήσεις ή τις προσβολές των άλλων. Ίσως σ’ ένα πολύ μακρινό παρελθόν, τόσο μακρινό που να χάθηκε πια η ανάμνησή του, να μην ήταν έτσι.

Oriana Fallaci (γράμμα σ' ένα παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ)